การประเมินเพื่อจ่ายผลตอบแทนให้เป็นธรรม ต้องดูอะไรประกอบบ้าง ในกระบวนการการประเมินพนักงานของบริษัทต่างๆ แต่ละบริษัทก็ใช้วิธีการที่เหมือนหรือต่างกันไปบ้างขึ้นกับความพร้อมและความเข้าใจของบริษัท วันนี้จึงขอมาสรุปปัจจัยที่ควรนำมาพิจารณาเวลาทำการระบบประเมินพนักงานเพื่อนำไปจ่ายผลตอบแทน มีดังนี้ .............................. 1.สิ่งแรกที่ละเลยไม่ได้ก็คืออัตราการจ่ายของตลาด เพราะหากผลรวมของการจ่ายหรือการปรับแข่งขันในอุตสาหกรรมไม่ได้ก็อาจเป็นปัจจัยสำคัญอันหนึ่งที่บริษัทไม่รักษาพนักงานของบริษัทไว้ได้ 2.ความสามารถในการจ่ายของบริษัท ซึ่งถือว่าเป็นสิ่งที่เลี่ยงไม่ได้เพราะต่อให้บริษัทอยากจะให้ผลตอบแทนให้แข่งขันได้แค่ไหน แต่เกินความสามารถในการจ่ายของบริษัท ก็อาจทำให้เกิดความเสียหายในการดำเนินธุรกิจให้ได้ 3.บริษัทจะนำไปจ่ายประเภทไหน ก็ควรเลือกใช้รูปแบบ วิธีการให้ตอบโจทย์การจ่ายนั้นๆ เช่นจ่ายโบนัส กับปรับเงินเดือน มีรายละเอียดวิธีการประเมินที่เหมาะสมต่างกัน บางเครื่องมือใช้ร่วมกันได้ จ่ายบางอย่างต้องประเมินรูปแบบอิ่นเพิ่ม 4.บริษัทของเรามีโครงสร้าง รูปแบบการจ่ายผลตอบแทนให้กับพนักงานแบบใดบ้าง การจ่ายส่วนนั้นๆตอบโจทย์หรือชดเชยผลงานหรือการทำงานในเรื่องใดยกตัวอย่างเช่นบางตำแหน่งมี commission, incentive บางตำแหน่งมีโบนัสโครงการ บางตำแหน่งมีค่าตำแหน่ง บางตำแหน่งมีค่าวิชาชีพ เวลาออกแบบการประเมินต้องย้อนดูปัจจัยต่างๆดังกล่าวที่พูดถึง อย่างเช่นในตำแหน่งที่มีการจ่ายโบนัสโครงการอยู่แล้วหรือมี Incentive จากยอดขายอยู่แล้ว การจ่ายโบนัสสิ้นปีเพื่อตอบแทนผลงานโดยรวมก็อาจมีอัตราที่ แตกต่างกันไปจากตำแหน่งอื่นๆ ที่ไม่มีผลตอบแทนส่วนดังกล่าว 5.การคำนวณจ่ายของบริษัท คำนวณจากฐานเงินเดือนๆหรือ mid Point กระบอกเงินเดือน เพราะหากคำนวณจากฐานเงินเดือนเดิม และบริษัทมีการกำหนด Job หรือหัวข้อประเมินที่ไม่สมกับเงินเดือน ของคนที่อายุงานที่ต่างกันมาก แต่ทำงานเหมือนๆกัน จะทำให้เกิดความไม่เป็นธรรมในการจ่ายผลตอบแทนอย่างมาก 6. บริษัทมีการจัดสรรการจ่ายให้ผลการประเมินเกรดต่างๆด้วย budget ก้อนเดียวทั้งองค์กร หรือมีการแบ่ง budget การจ่ายตามกลุ่มต่างๆ เช่นแบ่งตามกลุ่มระดับพนักงาน แบ่งตามสายงาน ตามแผนก หรือแบ่งตามกระบอกเงินเดือน หรือแบ่งตามเงื่อนไขการจ่ายผลตอบแทนที่มีให้กับตำแหน่งต่างๆ 7.มีนโยบายการวางเกรดผลงานหรือไม่ เพราะงานง่ายๆ หรืองานประจำซ้ำเดิมที่บรรลุผลอยู่แล้ว แต่เอามาเป็น หัวข้อประเมิน โอกาสที่จะได้คะแนนหรือเกรดสูงๆก็จะมีมากกว่างานที่มี เป้าหมาย Challenge มากขึ้นในแต่ละปี หรืองานที่มีปัจจัยภายนอกที่ยากๆเข้ามาเป็นตัวแปรสำคัญในการสร้างผลงาน 8.ควรวางรูปแบบการประเมินที่หลากหลาย และเหมาะสมกับการจ่ายผลตอบแทนแบบต่างๆ เช่นโบนัสเน้นเพื่อตอบแทนความเหนื่อยยากของพนักงาน ที่ช่วยกันสร้างผลงานปีนี้ให้ดีขึ้น หัวข้อประเมินก็จะเป็นหัวข้อที่สะท้อนภาระงานและผลงานในปีนี้ แต่การจะปรับเงินเดือน ขึ้นเงินเดือนแล้วเอาคืนไม่ได้ หัวข้อประเมินควรจะสะท้อนคุณค่าเพิ่ม ที่พนักงานจะสร้างให้บริษัทได้ในปีต่อๆไป 9.นอกจากภาพรวมรูปแบบกระบวนการการประเมินและจัดสรรการจ่ายแล้ว สิ่งสำคัญมากๆในการสร้างความเป็นธรรม คือรายละเอียดการออกแบบหัวข้อประเมินและวิธีการประเมิน ที่เหมาะสม และสะท้อนผลงาน หรือคุณค่าตามวัตถุประสงค์การประเมินนั้นๆได้อย่างแท้จริง . สรุปคือ การทำระบบประเมินให้มีบริษัทเครื่องมือใช้งาน กับการทำระบบประเมินที่สามารถใช้งานได้ตอบโจทย์จริง มีรายละเอียดที่ต่างกันมาก เพราะการออกแบบระบบประเมินต่างๆที่จะตอบโจทย์และเหมาะสมกับองค์กรนั้นๆ ต้องดูองค์ประกอบหลายส่วน ต้องเข้าใจธุรกิจ ต้องเข้าใจลักษณะการทำงานของแต่ละแผนก แต่ละตำแหน่ง และเข้าใจสถานการณ์ขององค์กร รวมถึงปัจจัยต่างๆที่กล่าวมาทั้งหมด จึงจะสามารถออกแบบระบบให้ตอบโจทย์ได้อย่างแท้จริงและเหมาะสมกับองค์กรได้ . อ.ราเชนทร์ พันธุ์เวช       Date:  10/8/2566 11:02:22